
اخذ رتبه ۱ EPC یکی از بالاترین درجات در سیستم رتبهبندی شرکتهای پیمانکاری و مشاورهای در ایران است. رتبه EPC (Engineering, Procurement, Construction) به شرکتهایی اعطا میشود که توانایی اجرای کامل پروژهها از مرحله طراحی و مهندسی گرفته تا تأمین تجهیزات و اجرای ساخت را دارند. در این میان، اخذ رتبه یک EPC به معنای دستیابی به بالاترین سطح اعتبار، تخصص و توانایی اجرایی است. این اخذ رتبه به شرکتها اجازه میدهد تا در مناقصات ملی و بینالمللی بزرگ حضور داشته باشند و اعتماد کارفرمایان معتبر را به دست آورند.
در این مقاله به بررسی شرایط، مراحل، مدارک مورد نیاز و اهمیت اخذ رتبه EPC پایه یک خواهیم پرداخت و نکات کلیدی برای موفقیت در این فرآیند را مرور میکنیم.
اخذ رتبه EPC چیست؟
رتبه EPC به شرکتهایی داده میشود که علاوه بر توانایی طراحی و مدیریت پروژه، قادر به تأمین تجهیزات و اجرای کامل آن باشند. برخلاف رتبههای پیمانکاری یا مشاورهای که معمولاً در بخشی خاص متمرکز هستند، رتبه EPC جامعتر بوده و کل چرخه پروژه را پوشش میدهد.
- E (Engineering): مهندسی و طراحی پروژه
- P (Procurement): تأمین کالاها و تجهیزات مورد نیاز
- C (Construction): ساخت و اجرای پروژه
شرکتی که موفق به اخذ گرید EPC میشود، باید توان مالی، مدیریتی و نیروی انسانی متخصص برای پوشش هر سه مرحله را داشته باشد.
اهمیت اخذ رتبه ۱ EPC برای شرکتها
اخذ رتبه یک EPC بالاترین سطح در این حوزه است و نشاندهنده توانمندی جامع شرکتها در اجرای پروژههای بزرگ است. این رتبه به معنای دسترسی به فرصتهای تجاری کلان و همکاری با سازمانها و وزارتخانههای مهم است.
مزایای اخذ رتبه ۱ EPC:
- اعتبار و برندینگ شرکتی: کسب رتبه یک EPC موجب افزایش اعتماد کارفرمایان و سهامداران میشود.
- امکان حضور در مناقصات ملی و بینالمللی: تنها شرکتهای دارای رتبه EPC پایه یک مجاز به شرکت در پروژههای عظیم نفتی، گازی، نیروگاهی و عمرانی هستند.
- جذب سرمایهگذار و شرکای خارجی: این رتبه بهعنوان معیاری بینالمللی برای ارزیابی توانمندی شرکتها عمل میکند.
- توسعه کسبوکار: شرکتها میتوانند حوزه فعالیت خود را گسترش دهند و پروژههای EPC را در مقیاس کلان اجرا کنند.

شرایط اخذ رتبه EPC پایه یک
برای اخذ رتبه ۱ EPC، شرکتها باید معیارهای مشخصی را برآورده کنند.
شرایط عمومی:
- ثبت رسمی شرکت در ایران
- دارا بودن اساسنامه و موضوع فعالیت مرتبط با پروژههای EPC
- ارائه اظهارنامههای مالیاتی و صورتهای مالی حسابرسی شده
شرایط تخصصی:
- توان مالی: ارائه گردش مالی قوی، سرمایه ثبت شده مناسب و گزارشهای مالی معتبر
- سوابق اجرایی: تکمیل پروژههای بزرگ در حوزههای نفت، گاز، پتروشیمی، آب، برق یا عمرانی
- نیروی انسانی متخصص: وجود تیمی متشکل از مهندسان و کارشناسان امتیازآور با سابقه کار قابلتوجه
- امکانات فنی: تجهیزات و زیرساختهای لازم برای اجرای پروژههای EPC

مدارک لازم برای اخذ گرید ۱ EPC
برای دریافت گرید EPC پایه یک، ارائه مدارک زیر ضروری است:
- اساسنامه شرکت و روزنامه رسمی ثبت شرکت
- مدارک هویتی اعضای هیئتمدیره و مدیرعامل
- مدارک تحصیلی و سوابق کاری مهندسان امتیازآور
- صورتهای مالی حسابرسی شده حداقل سه سال اخیر
- قراردادها و پروژههای تکمیل شده مرتبط با EPC
- گواهیهای بانکی و اسناد مالی معتبر
- گزارشهای بیمهای کارکنان شرکت
جدول مقایسهای رتبههای EPC (۱ تا ۵)
| رتبه EPC | حوزه و سقف پروژهها | شرایط اصلی اخذ رتبه | جایگاه و اعتبار |
|---|---|---|---|
| رتبه ۱ EPC | اجرای بزرگترین پروژههای ملی و بینالمللی در حوزههای نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و عمرانی | گردش مالی بالا، سرمایه کلان، تکمیل چندین پروژه بزرگ، داشتن مهندسان و متخصصان امتیازآور | بالاترین اعتبار و امکان حضور در تمام مناقصات داخلی و خارجی |
| رتبه ۲ EPC | پروژههای کلان در سطح ملی با محدودیت کمتر نسبت به رتبه ۱ | ارائه صورتهای مالی قوی، سوابق اجرایی معتبر، تیم متخصص | اعتبار بالا اما با محدودیت در پروژههای بینالمللی |
| رتبه ۳ EPC | پروژههای متوسط و بزرگ در سطح استانی و ملی | توان مالی و فنی متوسط، چند پروژه اجرایی قابلقبول | جایگاه قابلتوجه در بازار داخلی |
| رتبه ۴ EPC | پروژههای کوچک تا متوسط | سرمایه کمتر، تعداد نیروی متخصص محدود، حداقل چند پروژه کوچک | مناسب شرکتهای در حال رشد |
| رتبه ۵ EPC | پروژههای کوچک و محدود در سطح محلی یا شهری | حداقل سرمایه ثبتی، تیم محدود و تجربه اندک | پایه ورود به عرصه EPC و شروع فعالیت رسمی |

مراحل اخذ رتبه یک EPC
فرآیند اخذ رتبه ۱ EPC چند مرحله اساسی دارد:
- بررسی اولیه و مشاوره تخصصی: بررسی شرایط شرکت و تعیین کمبودها
- جمعآوری مدارک: تکمیل مدارک مالی، فنی و حقوقی شرکت
- ثبت درخواست در سامانه ساجات: ارسال مدارک از طریق سامانه رتبهبندی شرکتها
- ارزیابی توسط سازمان برنامه و بودجه: بررسی تواناییهای مالی، فنی و انسانی
- صدور گرید EPC: در صورت تأیید، گواهینامه رتبه یک EPC صادر میشود
تفاوت اخذ رتبه EPC با رتبه پیمانکاری یا مشاورهای
- اخذ رتبه پیمانکاری، شرکت فقط اجرای پروژه را بر عهده دارد.
- اخذ رتبه مشاور، تمرکز بر طراحی و نظارت است.
- اما در اخذ رتبه EPC، شرکتها تمامی مراحل (مهندسی، تأمین و ساخت) را یکجا انجام میدهند.
این ویژگی باعث میشود رتبه EPC پایه یک جایگاه ویژهای در میان انواع رتبهها داشته باشد.

مدت زمان اخذ رتبه EPC پایه یک
به طور معمول، فرآیند اخذ رتبه ۱ EPC حدود ۳ تا ۶ ماه زمان میبرد. این مدت بسته به تکمیل بودن مدارک و سوابق اجرایی شرکت ممکن است کمتر یا بیشتر شود. شرکتهایی که از همان ابتدا مدارک کامل و مستند ارائه دهند، سریعتر به نتیجه خواهند رسید.
راهنمای ارتقا رتبه EPC از پایههای پایین به رتبه ۱
۱. ارزیابی وضعیت فعلی شرکت
اولین گام برای ارتقا رتبه EPC، بررسی دقیق وضعیت موجود شرکت است. باید مشخص کنید شرکت در حال حاضر دارای چه رتبهای است (۵، ۴ یا ۳) و چه نقاط ضعفی مانع از ارتقا میشوند. این نقاط ضعف معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- کمبود سرمایه ثبتی یا گردش مالی
- عدم تکمیل پروژههای کافی با ارزش بالا
- نداشتن نیروی متخصص امتیازآور
۲. افزایش سرمایه و توان مالی
یکی از مهمترین معیارهای ارتقا رتبه EPC، توان مالی و سرمایه ثبتی شرکت است. برای ارتقا رتبه:
- باید سرمایه ثبتی شرکت به تدریج افزایش یابد.
- صورتهای مالی شفاف و مستندی ارائه شود.
- گردش حسابهای بانکی نشاندهنده فعالیت واقعی شرکت باشد.
۳. جذب و تامین مهندسین امتیازآور
نیروی انسانی متخصص، بهخصوص مهندسین با سابقه کاری و مدرک معتبر، نقش کلیدی در ارتقا رتبه دارند. بدون حضور این افراد، شرکت حتی با سرمایه بالا نیز نمیتواند رتبه ۱ EPC را به دست آورد.
- استفاده از مهندسین رشتههای عمران، برق، مکانیک، صنایع و نفت و گاز
- ثبت سوابق کاری آنها در سامانه رتبهبندی
۴. تکمیل پروژههای بزرگ و معتبر
برای رسیدن به رتبه ۱ EPC، شرکت باید نشان دهد که توانایی اجرای پروژههای کلان ملی یا بینالمللی را دارد. به همین دلیل لازم است:
- چندین پروژه بزرگ در کارنامه شرکت ثبت شده باشد.
- پروژهها دارای قرارداد رسمی و تاییدیههای اجرایی باشند.
- همکاری با کارفرمایان بزرگ مانند وزارت نفت، وزارت نیرو یا شرکتهای دولتی معتبر صورت گیرد.
۵. رعایت الزامات HSE و استانداردهای بینالمللی
شرکتهای EPC برای ارتقا رتبه باید گواهیهای ایمنی (HSE) و استانداردهای مدیریتی مانند ISO را دریافت کنند. این موضوع نشاندهنده توانایی شرکت در مدیریت ایمنی، کیفیت و محیط زیست در پروژههای کلان است.
۶. بهروزرسانی مدارک و مستندات در سامانه رتبهبندی
در نهایت، تمام مدارک شامل اساسنامه شرکت، اظهارنامه مالیاتی، سوابق پروژهها و مدارک مهندسان باید بهروز و در سامانه ساجات یا سامانه رتبهبندی شرکتها بارگذاری شود. هر گونه نقص یا عدم تطابق در مدارک میتواند باعث رد شدن درخواست ارتقا رتبه شود.
✅ نتیجهگیری اخذ رتبه ۱ EPC:
ارتقا رتبه EPC از پایههای پایین به رتبه ۱، فرآیندی زمانبر اما کاملاً دستیافتنی است. با مدیریت مالی درست، جذب نیروهای متخصص، تکمیل پروژههای کلان و ارائه مدارک معتبر، شرکتها میتوانند در مدت چند سال به رتبه ۱ EPC برسند و وارد بازار پروژههای بینالمللی شوند.

هزینه اخذ گرید EPC پایه یک
هزینه اخذ رتبه EPC بسته به نوع شرکت، سرمایه ثبت شده، تعداد نیروی انسانی امتیازآور و حجم پروژههای قبلی متفاوت است. به طور کلی، این هزینه شامل موارد زیر میشود:
- هزینههای حقوقی و ثبتی
- هزینه حسابرسی مالی و بیمهای
- هزینه کارشناسی و ارزیابی توسط سازمان برنامه و بودجه
- حقالزحمه مشاوران و وکلای متخصص
نقش مشاوران در فرآیند اخذ رتبه EPC
با توجه به پیچیدگی و حساسیت مراحل اخذ رتبه EPC، حضور مشاوران متخصص میتواند روند کار را تسهیل کند. این مشاوران به شرکتها کمک میکنند تا مدارک را بهدرستی تهیه کرده و در زمان کوتاهتر به نتیجه برسند.
❓ سؤالات متداول درباره اخذ رتبه ۱ EPC
۱. اخذ رتبه EPC چیست؟
اخذ رتبه EPC به معنای دریافت مجوزی است که نشاندهنده توانایی شرکت در اجرای پروژههای مهندسی، تأمین تجهیزات و ساخت به صورت یکپارچه است.
۲. چه شرکتهایی میتوانند رتبه EPC پایه یک را دریافت کنند؟
شرکتهایی که دارای توان مالی قوی، سوابق اجرایی معتبر و نیروی انسانی متخصص هستند، میتوانند برای اخذ رتبه یک EPC اقدام کنند.
۳. مدت زمان اخذ رتبه EPC چقدر است؟
این فرآیند معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه طول میکشد و بستگی به تکمیل بودن مدارک دارد.
۴. مدارک اصلی برای اخذ گرید EPC پایه یک کداماند؟
اساسنامه شرکت، مدارک هویتی مدیران، مدارک مهندسان امتیازآور، صورتهای مالی حسابرسی شده و قراردادهای اجرایی تکمیلشده.
۵. آیا امکان ارتقا رتبه EPC وجود دارد؟
بله، شرکتهایی که ابتدا رتبههای پایینتر EPC را دارند، میتوانند با افزایش سرمایه، تکمیل پروژههای بیشتر و ارتقای توان فنی، رتبه خود را ارتقا دهند.
6. اخذ رتبه ۱ EPC چیست و چه مزایایی دارد؟
اخذ رتبه ۱ EPC به معنای دریافت بالاترین گرید برای شرکتهای پیمانکاری EPC (طراحی، تأمین و اجرا) است. این رتبه اعتبار شرکت را افزایش میدهد و امکان حضور در پروژههای بزرگ ملی و بینالمللی را فراهم میسازد.
7. چه شرایطی برای اخذ رتبه یک EPC لازم است؟
شرکت باید دارای سابقه اجرایی قوی، توان مالی مناسب، پرسنل متخصص، مدارک معتبر فنی و قراردادهای موفق گذشته باشد. همچنین امتیازات فنی و مالی باید به حد نصاب تعیینشده توسط سازمان برنامه و بودجه برسد.
8. مدارک لازم برای دریافت گرید ۱ EPC کدام است؟
مدارک شامل اساسنامه شرکت، آخرین تغییرات ثبتی، سوابق پروژههای اجرایی، صورتهای مالی تأییدشده، قراردادهای بزرگ انجامشده، و مدارک مربوط به مهندسان امتیازآور است.
9. مدت زمان اخذ رتبه EPC پایه یک چقدر است؟
مدت زمان اخذ رتبه ۱ EPC معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه متغیر است و به تکمیل بودن مدارک، سرعت بررسی توسط مراجع ذیربط و شرایط خاص هر شرکت بستگی دارد.
10. تفاوت اخذ رتبه ۱ EPC با رتبههای پایینتر چیست؟
رتبه ۱ EPC بالاترین سطح در رتبهبندی شرکتهای EPC است و نشاندهنده توانایی شرکت در اجرای پروژههای کلان ملی است. در مقابل، رتبههای پایینتر تنها مجوز حضور در پروژههای محدودتر و کوچکتر را فراهم میکنند.
11. آیا اخذ رتبه EPC نیاز به تمدید دارد؟
بله. رتبه EPC نیز مانند سایر رتبهها مدت اعتبار مشخصی دارد (معمولاً ۴ سال) و پس از آن شرکت باید اقدام به تمدید رتبه نماید تا بتواند همچنان در مناقصات و پروژهها شرکت کند.
جمعبندی
اخذ رتبه ۱ EPC بالاترین جایگاه در نظام رتبهبندی شرکتهاست و تنها شرکتهایی موفق به دریافت آن میشوند که از نظر فنی، مالی و مدیریتی در سطح بالایی قرار داشته باشند. این رتبه بندی شرکت نه تنها اعتبار شرکت را افزایش میدهد، بلکه زمینهساز حضور در پروژههای کلان و بینالمللی نیز خواهد بود.
اگر شما نیز قصد دارید برای شرکت خود اخذ گرید EPC پایه یک را آغاز کنید، میتوانید از خدمات تخصصی مشاوران نیک پارس بهرهمند شوید تا فرآیند دریافت این رتبه در کوتاهترین زمان و با بالاترین دقت انجام شود.
☎️ برای دریافت مشاوره تخصصی همین حالا با کارشناسان ما در نیک پارس تماس بگیرید: 02191002696

بدون دیدگاه